Gminy powinny zawalczyć o swoje dochody
Jednostki samorządowe muszą szukać sposobów, aby ich dochody rosły – wynika z raportu NIK. Wśród działań, które takiemu wzrostowi mogą sprzyjać w raporcie wymieniono m.in. zasadne pobieranie wszystkich rodzajów opłat lokalnych, bieżący monitoring spływu należności, terminową windykację zaległych wpłat i racjonalne podejście do udzielania ulg i zwolnień.
NIK skontrolowała 28 gmin z 7 województw. Chodziło o sprawdzenie czy jednostki te podejmują niezbędne czynności w celu pozyskania dochodów do budżetu.
– Dane, które przedstawiła NIK nie są zbyt optymistyczne, bo aż w 24 spośród badanych gmin stwierdzono nieprawidłowości w ustalaniu, pobieraniu i egzekwowaniu dochodów. Co ciekawe przy pobieraniu podatków NIK stwierdziła nieprawidłowości aż w 26 badanych gminach. W 20 z nich nie weryfikowano lub robiono to w sposób nierzetelny danych od inspektorów budowlanych. Zdaniem NIK w efekcie tego nie opodatkowano 201 nieruchomości, co uszczupliło kasę gmin o 403 tys. zł. – wskazuje Piotr Kalemba, doradca podatkowy, dyrektor w Thedy & Partners.
Kiepsko wypadły też kontrole u podatników. Na ich przeprowadzenie zdecydowało się tylko 15 z 28 badanych gmin. Większość kontroli zakończyła się decyzją określająca wysokość zobowiązania podatkowego. Urzędnicy gminni brak kontroli tłumaczyli brakami kadrowymi
– Co ciekawe, aż w 16 urzędach nie sprawdzono podatników, którzy zarejestrowali firmy w miejscu zamieszkania, aby ustalić czy płacą wyższą stawkę podatku od nieruchomości. To kolejny punkt, który z pewnością przyczynia się do obniżenia wpływów w budżetach gminnych – dodaje Piotr Kalemba.
W sześciu urzędach weryfikacja firm pod kątem zadeklarowanych nieruchomości do opodatkowania była nierzetelna, w wyniku czego NIK wykazała nieprawidłowości, a urzędy podjęły działania, aby naliczyć podatek w prawidłowej wysokości.
Co ważne, w raporcie NIK wskazała też na pozytywne przykłady. Jednym z nich jest gmina Busko-Zdrój, gdzie zostały spisane i wdrożone zasady wpływu do urzędu odpisów aktów notarialnych sprzedaży nieruchomości i dzięki temu prowadzona jest analiza pod kątem naliczania opłaty planistycznej. W gminie tej powołano też zespół do spraw analiz aktów notarialnych.
